Skip to content

Manfred von Richthofen vandaag

Event ID: 507

Categorieën:

Der rote Kampfflieger von Rittmeister Manfred Freiherrn von Richthofen, 1990 mit Einführung von Nato-Generalsekretär Dr. Manfred Wörner, mit dem 'Reglement für Kamppflieger'.

01 oktober 1990

53.56527696224623, 9.900154168338016
Germa Press Hamburg
Hamburg

Source ID: 28

Der rote Kampfflieger von Rittmeister Manfred Freiherrn von Richthofen, 1990 mit Einführung von Nato-Generalsekretär Dr. Manfred Wörner, mit dem 'Reglement für Kamppflieger'. p. 4

“door NAVO secretaris-generaal Dr Manfred Wörner.
Ik moet mijn relatie met Manfred von Richthofen omschrijven als zeer persoonlijk – en ik heb deze relatie al sinds mijn kindertijd. Ik werd zeker beïnvloed door mijn moeder. Kort voordat ik werd geboren – dat was in 1934 – las zij het boek ‘Der Rote Kampfflieger’ van Manfred von Richthofen. Dit maakte het voor haar op het laatst duidelijk: ‘Als het een jongen wordt, zal hij Manfred heten’.
En deze keuze voor mijn voornaam was helemaal geen bevlieging. Mijn moeder sprak al heel vroeg met me over Manfred von Richthofen. Voor haar was hij een toonbeeld van ridderlijkheid en eerlijkheid. Overigens heeft mijn moeder tot haar 68e nooit gevlogen; mijn vader misschien een of twee keer.
Als jongen was vliegen de grote droom voor mij – geen wonder na deze pre-initiatie. Ik kende alle grote gevechtspiloten uit de Eerste Wereldoorlog. Manfred von Richthofen stond natuurlijk bovenaan mijn lijstje. Ik groeide op met bewondering voor deze man. Het lijdt geen twijfel dat ik Manfred von Richthofen als kind idealiseerde. Hoe meer ik in de loop der jaren over hem te weten kwam, hoe realistischer mijn beeld werd – realistischer, maar niet slechter!
Ik las von Richthofen’s “Rode Baron” zelf voor het eerst toen ik 15 of 16 was. Dat was in 1949, in een tijd na de catastrofe van de Tweede Wereldoorlog, toen burgerluchtvaart ondenkbaar was in Duitsland. Ik heb het boek tot op de dag van vandaag meerdere keren gelezen, met interesse en ontroering. Dit geldt ook voor de memoires van Kunigunde von Richthofen en weerspiegelt de geest van die tijd perfect.
Het was voor mij al heel vroeg duidelijk dat ik zelf vliegenier wilde worden, en natuurlijk ook militair piloot. Omdat het voor Duitsers tot halverwege de jaren 50 verboden was om een pilotenopleiding te volgen, moest dit aanvankelijk een utopie blijven. Uiteindelijk kon ik echter in 1953 mijn zweefvliegbrevet halen.
Toen ik tijdens mijn studie een paar semesters in Parijs verbleef, kon ik het examen voor gemotoriseerde vliegtuigen in Frankrijk afleggen. Toen ik naar Duitsland terugkeerde, behaalde ik mijn Duitse burger vliegbrevet. Als reservist in het Duitse leger kon ik eindelijk met straaljagers vliegen. Ik kreeg mijn eerste training op een straalvliegtuig – het was een Fouga Magister – in een club van reservisten. De Luftwaffe heeft me later omgeschoold voor gevechtsvliegtuigen.
De persoonlijkheid van Manfred von Richthofen heeft me tot op de dag van vandaag gefascineerd. Dit geldt ook voor de tijd dat ik lid was van de Defensiecommissie van de Duitse Bondsdag en natuurlijk voor mijn tijd als minister van Defensie van de Bondsrepubliek Duitsland. Zelfs als secretaris-generaal van het Noord-Atlantisch Bondgenootschap heb ik af en toe aanknopingspunten met Manfred von Richthofen. Een NAVO-squadron van de Duitse luchtmacht in Wittmund draagt immers de naam van Manfred von Richthofen.
Overigens heb ik in gesprekken vaak gemerkt dat hij een grote reputatie geniet bij de luchtmachten van bondgenoten en dat men hem daar zonder voorbehoud ontmoet. Von Richthofen wordt gewaardeerd als een uitstekende gevechtspiloot – wat hij ontegenzeggelijk was. Hij is een symbool geworden voor ridderlijkheid, onberispelijk gedrag en vliegkunst.
Het is mijn overtuiging dat zulke symbolische figuren een verenigend karakter hebben dat de grenzen van individuele naties overstijgt. Ik heb dit kunnen waarnemen tijdens grote traditionele bijeenkomsten van vliegeniers met deelnemers uit vele landen. Voormalige vijanden zijn
mensen en leerde hen te waarderen. Dit is van groot belang voor het vreedzaam samenleven van volkeren. En als de herinnering aan Manfred von Richthofen daarbij helpt, dan is dat een van de grootst denkbare complimenten.
De menselijke integriteit van Manfred von Richthofen is niet beschadigd door de ondervraging van zijn persoon tijdens het Derde Rijk – en in het bijzonder door Hermann Göring. De pogingen om von Richthofen toen te misbruiken spreken in mijn ogen niet tegen hem. Integendeel, ik ben ervan overtuigd dat hij, als hij toen nog had geleefd, met afschuw afstand zou hebben genomen van de gepleegde gruweldaden. Iedereen die denkt iets anders uit “Red Fighter Pilot” te kunnen lezen, miskent simpelweg de historische context waarin von Richthofen zijn boek schreef. Natuurlijk was hij een kind van zijn tijd. En juist aan het begin van de Eerste Wereldoorlog beleefde het nationalisme een vreugdevolle opleving. In alle landen, niet alleen in Duitsland. Natuurlijk dachten de mensen toen anders dan wij nu. Maar dat kan deze man niet devalueren.
Als je bedenkt dat Manfred von Richthofen net 22 jaar oud was toen de oorlog uitbrak en nog geen 26 toen hij in april 1918 sneuvelde, is het verbazingwekkend hoe verschillend zijn oordeel over de gebeurtenissen van die tijd was. Wie blijft er onberoerd als hij schrijft: “Nu de strijd die zich op alle fronten afspeelt duivels serieus is geworden, is er niets meer over van deze ‘frisse, vrolijke oorlog’, zoals onze activiteiten aan het begin werden genoemd….Ik heb nu de duistere indruk dat er een heel andere Richthofen uit de ‘Rode Gevechtspiloot’ naar de mensen schijnt – dan ik zelf voel.”
Het vliegsucces van Manfred von Richthofen was zeker voor een groot deel te danken aan zijn persoonlijke moed, maar dit moet niet verward worden met blinde bravoure. Minstens zo belangrijk was zijn tactische vaardigheid, die des te meer opviel naarmate hij meer verantwoordelijkheid op zich moest nemen. In april 1918, slechts een paar dagen voor zijn dood, zette von Richthofen de essentiële principes van succesvolle luchtgevechten in de Eerste Wereldoorlog uiteen in zijn ‘Vliegend Testament’. Richthofens tactieken werden niet in de laatste plaats gevormd door zijn concept van militaire eer. Het was gebaseerd op respect, zelfs tegenover de vijand. Dit respect verbood de zinloze vernietiging van mensenlevens. Als het mogelijk was, landde je naast de neergehaalde vijand en nam je hem persoonlijk gevangen. Er was niet de ideologisch gebaseerde haat van latere tijden, maar in veel gevallen ridderlijkheid, die in individuele gevallen zelfs tot in de Tweede Wereldoorlog standhield.
Ik romantiseer of idealiseer de oorlogsvoering van de Eerste Wereldoorlog absoluut niet. Elke oorlog is verschrikkelijk en vernietigend. Het blijft daarom de belangrijkste plicht van onze generatie om deze voor eens en altijd te voorkomen. Maar juist daarom is het volgens mij zinvol om een eigentijds document als Manfred von Richthofens ‘Red Fighter Pilot’ opnieuw uit te geven en te lezen. En als er, zoals te verwachten valt, veel uit de tweede of derde hand zal worden geschreven voor zijn 100e verjaardag, moet het origineel ook beschikbaar zijn.”

Comments (0)

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Back To Top